Analiza stóp zwrotu aktywów 1997-2006 oraz 2007-2016

Pod poprzednim wpisem Bartka pojawiło się sporo ciekawych komentarzy: Klasy aktywów: analiza stóp zwrotu. Analiza stóp zwrotu aktywów wywołała sporą dyskusję. Moją szczególną uwagę zwrócił komentarz Tomka:

01/02/2017

Tomek(Edit)

Dla mnie najwzniejszy wniosek z tych danych jest taki ze polska gielda jest do bani.
To nie jest tak ze tylko czynniki lokalne polityczne spowodowaly te nedzne wyniki.
Te spolki po prostu maja slaba dynamike zyskow. Po ostatnim odbiciu WIG20 jest juz blisko 10 letnich szczytow wskaznika PE. Na mwigu jest wieksza dynamika i tam jest potencjal do wzrostu ale tez niezbyt wielki. Nie taki na duza hosse.

Mozliwe ze za kolejne 10 lat te stopy zwrotu beda wygladaly podobnie, jak nie gorzej. Bo wejda takie ryzyka jak zmniejszajaca sie podaz pracy (do 2030r zdaje sie o 3mln osob), koniec doplat UE, napieta sytuacja budzetowa.
Przeciez juz teraz, podczas tlustych lat mamy deficyt ok 3%. W 2017 moim zdaniem bedzie dokladnie 3%.

Zadałem sobie pytanie: a co by było gdybyśmy mieli nie początek roku 2017 ale początek 2007 roku? I patrzyli dziesięć lat wstecz? Jakie stopy zwrotu miały poszczególne klasy aktywów w poprzednich dziesięciu latach? I co z tego wynikało na przyszłość?

Drugie pytanie, które mi się nasunęło to: jak wyglądają stopy zwrotu poszczególnych klas aktywów za ostatnie 5, 10, 15 oraz 20 lat? I jaki płynie z tego wniosek na przyszłość?

Poprosiłem Bartka aby przygotował kolejne zestawienia w tym zakresie. Tym razem za lata 1997-2006. Oraz dodatkowo stopy zwrotu dla każdej klasy aktywów za ostatnie 5, 10, 15 i 20 lat. Dzięki temu powstały poniższe tabele.

Analiza stóp zwrotu aktywów lata 1997-2006

Poprzednim razem tutaj Bartek zestawił stopy zwrotu poszczególnych klas aktywów za lata 2007-2016 (jest tam też dokładny opis założeń, metodologii oraz wykresy dla poszczególnych klas aktywów):

Najlepsze w okresie 2007-2016 było złoto oraz rynki akcji krajów rozwiniętych, czyli Europa i USA. Najgorsze kraje Emerging Markets, w tym Polska. Całkiem dobrą relatywnie stopę zwrotu dały obligacje i lokaty.

Jak więc wyglądały te same stopy zwrotu ale za poprzedni okres dziesięcioletni? Czyli przenosimy się do stycznia 2007 roku. I patrzymy dziesięć lat wstecz czyli na stopy zwrotu dziesięciu lat w okresie 1997-2006:

Okazuje się że sytuacja zmienia się o 180 stopni względem tego co zobaczyliśmy poprzednim razem dla lat 2007-2016. Najlepsze są Emerging Markets i Polska z gigantycznymi stopami zwrotu. Na końcu zestawienia jest złoto i akcje rynków rozwiniętych jak Europa i USA. A szczególnie Japonia gdzie dziesięcioletnia stopa zwrotu jest na minusie (!).

Analiza stóp zwrotu aktywów ostatnie 5, 10, 15 oraz 20 lat

Kolejną interesującą rzecz znajdziecie w poniższej tabeli. Bartek zestawił w niej stopy zwrotu za ostatnie 5, 10, 15 i 20 lat:

Tutaj to samo lecz uszeregowane stopy zwrotu aktywów od najgorszej do najlepszej. Zauważcie na przykład, że to co wydawało się bardzo dobre w analizie za ostatnie dziesięć lat, w ostatnich pięciu latach było bardzo słabe. I na odwrót z tym co było bardzo słabe za ostatnie dziesięć lat, za ostatnie pięć było dobre (lata 2012-2016). Szczególnie lokaty i obligacje mamy bardzo słabe stopy zwrotu za ostatnie pięć lat:

Podobnie, wnioski dla ostatnich dziesięciu lat były błędne jeżeli weźmiemy pod uwagę ostatnie piętnaście czy dwadzieścia lat, nie tylko pięć ostatnich lat. Polska giełda między innymi była jednym z lepszych miejsc na świecie do inwestowania. Szczególnie małe i średnie spółki które wygenerowały ogromne stopy zwrotu w tym okresie.

Analiza stóp zwrotu aktywów lata 1997-2006: klasy aktywów i stopy zwrotu

Poniżej zestawione są stopy zwrotu w ujęciu kalendarzowym dla poszczególnych klas aktywów. Możecie zobaczyć jaka jest różnica pomiędzy tym co pamiętamy z ostatnich dziesięciu lat (2007-2016) a co pamiętaliśmy początkiem 2007 roku za ostatnie 10 lat (1997-2006):

Stopy zwrotu od najlepszej do najgorsze dla poszczególnych lat kalendarzowych

Natomiast tutaj te same dane ale ustawione stopy zwrotu od najlepszej do najgorszej w danym roku, część 1 tabeli:

Część druga tabeli: stopy zwrotu od najlepszej do najgorsze dla poszczególnych lat kalendarzowych 2002-2006

Analiza stóp zwrotu aktywów podsumowanie

Tak jak pisał Bartek poprzednio, pierwszy artykuł był wstępem do szerszych rozważań. Wygląda na to, że wnioski, jakie można było wyciągnąć dla okresu ostatnich dziesięciu lat są całkiem inne. W ujęciu 5, 15 oraz 20 lat wygląda to zupełnie inaczej. Szczególnie warto zwrócić uwagę na różnice w stopach zwrotu dla:

• akcje rynki rozwinięte/emerging markets
• akcje wersus obligacje/lokaty
• no i złoto/srebro/miedź, które w ostatnich pięciu latach było jednym z najgorszych pomysłów do inwestowania

Odpowiedzi na pytania z początku tego wpisu pokazują jak bardzo zwodnicze może być potoczne myślenie, pobieżna analiza bez głębszego zbadania danej kwestii. Dlatego tyle razy powtarzam: edukacja, logiczne myślenie i tylko własna głowa, własne analizy się liczą. Okazuje się, że wnioski z poprzedniego wpisu o klasach aktywów zmieniły się o 180 stopni. Nie tylko za okres piętnastu czy dwudziestu lat ale przede wszystkim za ostatnie pięć lat.

Wniosek z tego jest taki, że nie liczą się historyczne stopy zwrotu ale po prostu przyszłe. Mało tego ekstrapolowanie historii na przyszłość może być bardzo, bardzo zwodnicze. Po prostu w inwestowaniu liczy się analiza przyszłości nie przeszłości.

Temat analizy stopy zwrotu poszczególnych klas aktywów jest bardzo ciekawy więc Bartek będzie go pewnie jeszcze kontynuował wchodząc bardziej w szczegóły. Na przykład na pewno warto dodać inflację w poszczególnych krajach, czy chociażby ceny ropy naftowej. Co o tym wszystkim myślicie? Ciekawe jestem Waszej opinii  w tym zakresie. Jakie dodatkowe aktywa warto dorzucić aby obraz stóp zwrotu z różnych klas aktywów był pełny? Dajcie znać w komentarzach to postaramy się z Bartkiem dodać je i przeanalizować dla Was (fajnie by było abyście też wrzucili linki do danych źródłowych bo nie zawsze łatwo jest do nich dotrzeć googlując w internecie).

Uwaga:

• dla stóp zwrotu obligacji za lata 1997-2005 Bartek przyjął dane dla wiboru 3 miesięcznego
• dla stop zwrotu lokat za lata 1997-2006 Bartek przyjął też wibor 3m
• niestety nie znaleźliśmy historycznych danych dla obligacji oraz lokat za tak długi okres czasu, niemniej jednak jest to jakieś lepsze przybliżenie stóp zwrotu w tych okresach, szczególnie dla lokat, które dosyć mocno pokrywają się z wiborem
• podobny problem jest ze stopą zwrotu dla Emerging Markets bo Bartek opierał się poprzednio na indeksie EM US (link stooq tutaj) a te dane też nie są dostępne dla lat 1997-2006. Dlatego Bartek zrobił aproksymację stopy zwrotu dla tego indeksu na podstawie składu tego obecnego indeksu ze strony ishares tutaj. Zrobił to tak, że wziął indeksy dla pięciu największych państw z listy według udziałów w indeksie: Chiny, Korea Południowa, Tajwan, Indie oraz Brazylii. Stanowią one niecałe 80% obecnego składu tego indeksu. W ten sposób policzył stopę zwrotu dla EM dla lat 1997-2006.