Giełda i gospodarka w 2015
Jak wyglądała i będzie wyglądać sytuacja na rynku? Przygotowałem dla was obszerny artykuł: Giełda i gospodarka w 2015 roku. Zanim rozpocznę, bez kawy się nie obejdzie bo wpis jest naprawdę długi :-)
Poniżej, dla przypomnienia, kilka kluczowych fragmentów z ostatniego wpisu z grudnia 2014 roku: Co dalej z giełdą i gospodarką? Co podpowiada struktura PKB w 3q 2014?:
Co dalej z gospodarką?
Dynamika PKB
Początkiem grudnia 2014 dostaliśmy kolejne dane PMI Polska, które były bardzo dobre, znacznie powyżej oczekiwań. Tak jak piszę od paru miesięcy, między innymi pisałem w wakacje tutaj: Co dalej z giełdą? Nadchodzi wielki kryzys? PMI wskazuje na załamanie gospodarki? Kondycja polskiej giełdy i innych giełd światowych lipiec 2014, obecne dane PMI tylko potwierdzają mój scenariusz: Po chwilowym załamaniu na PMI (załamaniu nastrojów po wydarzeniach na Ukrainie) PMI znowu idzie do góry. Gospodarka Polski ma się całkiem dobrze a cały rok powinniśmy zakończyć dynamiką PKB na poziomie około 3 punktów procentowych. I to pomimo wydarzeń na Ukrainie czy słabej sytuacji w Europie Zachodniej.
GUS opublikował również strukturę PKB za trzeci kwartał: to co cieszy to cały czas mocna konsumpcja oraz inwestycje, czyli tak jak pisałem to ciągnie naszą gospodarkę:
Ponadto warto zwrócić uwagę, że to nie wzrost zapasów był przyczyną dobrej dynamiki PKB (tak jak po części było w drugim kwartalne 2014 r.). Jest to dobry prognostyk na kolejne kwartały. Poniżej szczegółowe rozbicie powyższego wykresu:
Rynek pracy:
Z danych publikowanych przez GUS w ujęciu kwartalnym otrzymaliśmy również dobre dane o miejscach pracy BAEL za trzeci kwartał 2014 r.: w skali roku przybyło ich już około 300 tys. (dynamika około 2% r/r):
Tak więc spadek bezrobocia w ostatnich miesiącach, tak jak pisałem, oprócz tego, że jest po części powodowany wyjazdami za granicę, po części jest też spowodowany po prostu tworzeniem nowych miejsc pracy.
Wczoraj (poniedziałek 8 grudzień 2014 r.) otrzymaliśmy kolejne dobre dane o bezrobociu:
Uwaga: jeżeli ktoś jest tutaj nowy, spostrzeżenia z tego artykułu to kontynuacja moich przemyśleń ze stycznia 2013 roku: Polską gospodarkę czeka kilka tłustych lat ? ? ? : Michał Stopka „Cykl dziesięcioletni” oraz jesieni 2014 roku: Bezrobocie w Polsce spadnie do 5% w 2018 roku!? Cykl dziesięcioletni na rynku pracy w praktyce, gdzie pisałem, że w ciągu kilku lat bezrobocie bardzo mocno spadnie w Polsce, być może nawet do kilku procent. Dlatego też zachęcam najpierw do zapoznania się z powyższymi spostrzeżeniami.
Po danych za listopad 2014 (11,4%) bezrobocie spada już o 1,8 punktu procentowego w skali roku (po październiku było to 1,7 punktu procentowego) i jest to najlepszy wynik od paru lat.
Powyższe spostrzeżenia potwierdzają pozostałe dane GUS (najnowsze za październik 2014 r.):
To co warto szczególnie zwrócić uwagę, że już prawie od roku wynagrodzenia rosną w skali roku o niecałe 5 punktów procentowych. To już pomaga, ale szczególnie w kolejnych kwartałach powinno wspierać PKB.
Decyzja Rady Polityki Pieniężnej
W efekcie powyższych danych makro. Rada Polityki Pieniężnej sprawiła w ostatnich tygodniach dwie niespodzianki i nie obniżyła stóp procentowych. W związku z tym realne stopy procentowe są cały czas wysokie, około 2,5 punktu procentowego:
Niestety nie jest to dobre, przynajmniej w krótkim terminie, bo po pierwsze zwiększa stopę oszczędzania społeczeństwa (cały czas rosną lokaty w bankach) a przez to osłabia dynamikę bieżącego PKB. Dodatkowo inflacja pewnie dłużej będzie przez to zdecydowanie poniżej celu, co dodatkowo będzie zwiększało stopę oszczędzania w społeczeństwie.
Dlaczego?
Gdyby stopy procentowe spadły do 1,5 %, inflacja ruszyłaby trochę do góry, na powiedzmy 1 %, mielibyśmy realne stopy procentowe na poziomie zero plus. A tak, jak mamy realne stopy na poziomie 2,5% ludzie nadal oszczędzają, szczególnie, że cały czas boją się co będzie dalej (a przez to mniej na bieżąco konsumują).
Giełda i gospodarka w 2015: przegląd danych
Jak w takim razie po styczniu 2015 roku wyglądają wykresy dla najnowszych danych dotyczących polskiej gospodarki? Od poprzedniego wpisu otrzymaliśmy między innymi nowe dane makro za grudzień 2014 oraz styczeń 2015. Dodatkowo znamy decyzje Rady Polityki Pieniężnej oraz strukturę danych o PKB za czwarty kwartał 2014 roku.
Giełda i gospodarka w 2015: było
Giełda i gospodarka w 2015: jest
To co warto zwrócić uwagę to: kontynuacja poprawy na PMI w Polsce, zakręcenie wskaźnika PMI Europa do góry i znaczne pogorszenie na wskaźniku ISM w USA.
Giełda i gospodarka w 2015: dane o PKB 4Q 2014 r.
W piątek 27 lutego 2015 roku GUS podał, że PKB wyniosło plus 3,1 % rok do roku oraz 0,7 punktu procentowego kwartał do kwartału. W efekcie za cały 2014 rok polskie PKB wzrosło o 3,3 % w skali roku.
Jak ważne i kluczowe są dane o PKB dla każdego z nas pisałem szczegółowo w tym wpisie: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS, gdzie między innymi pokazałem, że wynagrodzenia w danym państwie zależą od PKB wytarzanego przez jedną osobę (PKB per capita):
1. Wysokość wynagrodzeń w danym państwie zależy od PKB na osobę:
Jeżeli ktoś zastanawia się dlaczego na zachodzie zarabia się kilka razy więcej niż w Polsce: odpowiedź jest bardzo prosta. Przeciętne wynagrodzenie w danym państwie zależy od…poziomu PKB na osobę (czyli poziomu PKB wytworzonego przez jedną osobę). PKB to ilość dóbr i usług wytworzonych w danym roku w danym państwie. Ale i też jednocześnie skonsumowanych. A konsumpcja wytworzonych dóbr i usług jest możliwa dzięki… wynagrodzeniom jakie otrzymujemy za pracę. Zależność tą widać bardzo ładnie na wykresie:
Źródło: obliczenia własne na podstawie GUS, wordbank.org, forsal.pl
Innymi słowy jeżeli dane państwo stwarza relatywnie mało dóbr i usług: nie ma potem czego dzielić. Również w formie wynagrodzeń.
Giełda i gospodarka w 2015: struktura PKB Polski 4Q 2014 r.
Tym razem analiza struktury PKB Polski za czwarty kwartał opiera się już na moim własnym wykresie. Co jest o wiele bardziej dogodne niż opieranie się tylko na tym co wymyśli w formie graficznej GUS:
(lewa skala pokazuje ile poszczególne składowe PKB miały swojego udziału we wzroście PKB w danym kwartale; na przykład same wydatki rządu w ostatnich kwartałach przyczyniły się do wzrostu PKB o 0,7 punktu procentowego)
Giełda i gospodarka w 2015: moje prognozy
Tak jak pisałem w poprzednich miesiącach (niektórzy z Was obawiali się, że mogę się mylić w mojej analizie), dane o PKB za czwarty kwartał 2014 potwierdzają, że moje rozumowanie i wnioski były słuszne:
- Struktura danych o PKB jest bardzo dobra ponieważ w dużej mierze opiera się na inwestycjach (zielone koło).
- Tak jak pisałem PKB nie jest oparte o wzrost zapasów, jak było po części w drugim kwartale 2014 (jednorazowy strach związany z wydarzeniami na Ukrainie). Mało tego, w czwartym kwartale zapasy odjęły minus 0,1 punktu od PKB.
- Konsumpcja prywatna stabilnie rośnie od paru kwartałów.
- Wydatki rządu dodały do PKB plus 0,7 punktu procentowego, widać więc, że rząd, w odróżnieniu od poprzednich kwartałów, gdzie zaciskał pasa (2011 i 2012), w ostatnich kwartałach popuścił go trochę (okres wyborczy: samorządy, prezydent, parlament).
- Eksport netto trzeci kwartał z rzędu odejmuje z PKB (import minus eksport): jest to typowy obraz, kiedy:
a) rosą mocno inwestycje (import dóbr inwestycyjnych jest znacznie większy)
b) rośnie konsumpcja (większy import wielu dóbr konsumpcyjnych, których nie mamy w kraju) co jest efektem polepszania sytuacji na rynku pracy (podobnie było w latach 2006-2008)
Warto tutaj zauważyć, że z efektem przeciwnym mieliśmy do czynienia w latach 2012 i 2013 (słabe inwestycje i wzrost bezrobocia/słaba konsumpcja). - Oczywiście po części osłabienie eksportu to z kolei też kwestia wydarzeń na wschodzie Ukrainy (mniejszy eksport na wschód oraz na zachód) ale to jest kompensowane niższymi wydatkami na import surowców (np. załamanie cen ropy).
Podsumowując dane o PKB za czwarty kwartał 2014 były całkiem dobre jeżeli chodzi o strukturę.
Giełda i gospodarka w 2015: dynamika PKB
To co jednak warto też zwrócić uwagę. Dynamika PKB to po pierwsze zaledwie okolice trzech punktów procentowych w skali roku. Co jak na Polskę i nasze potrzeby podwojenia PKB: Jak rozwiązać wszystkie problemy Polski? Podwoić PKB! Podwoić PKB! Podwoić PKB! to słaba dynamika PKB.
Po drugie jak zobaczymy na tendencje na dynamice PKB w ostatnich kilku kwartałach: niebezpiecznie się ona spłaszczyła i to na poziomach znacznie niższych niż było to w poprzednich cyklach:
Produkcja przemysłowa ostatnie dane:
We wpisie ze stycznia 2015 roku: A nie mówiłem? :-) Świetne dane : produkcja przemysłowa, dynamika zatrudnienia, wynagrodzenia i bezrobocie pisałem szczegółowo na temat tego jak ważna jest liczba dni roboczych w kontekście danych makro wychodzących za dany miesiąc, poniżej cytat:
Produkcja przemysłowa za grudzień
Według dzisiejszych danych GUS, produkcja przemysłowa urosła w grudniu o plus 8,4% i była znacznie powyżej oczekiwań (prawa skala):
Ale uwaga: w grudniu była większa liczba dni roboczych w 2014 roku niż w 2013 (o jeden dzień). O tym, że jest to ważna rzecz, którą trzeba brać pod uwagę pisałem na przykład tutaj: Spadek produkcji przemysłowej w sierpniu 2014 r. czy jednak wzrost? Jaki wpływ danych na giełdę?, co potwierdziły dane za kolejny miesiąc o czym pisałem tutaj: Jednak miałem rację! :-) wrześniowa produkcja przemysłowa + 4,2% r/r a budowlana + 5,6% r/r. Co zrobi RPP?
Nawet jednak jeżeli to uwzględnimy, to dane GUS odsezonowane też wyglądają całkiem przyzwoicie dzisiaj:
Jak widzimy w cytowanym powyżej wpisie, dane odsezonowane, oddające prawdziwe tendencje w gospodarce, mogą się znacznie różnić. Z tą zależnością mieliśmy znowu do czynienia w danych o produkcji przemysłowej za styczeń 2015, z tym, że tym razem mieliśmy o jeden dzień roboczy mnie niż rok temu.
Giełda i gospodarka w 2015: PP + PP odsezonowana
W efekcie dane odsezonowane, drugi miesiąc z rzędu, ładnie nam rosną. Co jak na obecne czasy jest kolejnym pozytywnym sygnałem płynącym z gospodarki (wzrost o ponad 4% w skali roku):
Giełda i gospodarka w 2015: rynek pracy i tendencje na bezrobociu
Dwa miesiące temu nasze wykresy z rynku pracy wyglądały tak:
W piątek 27 lutego 2015 roku otrzymaliśmy znowu dobre dane o miejscach pracy, tym razem za czwarty kwartał 2014. W efekcie w ciągu 2014 roku przybyło około 300 tys. nowych miejsc pracy:
Zatrudnienie w firmach powyżej 9 osób wyglądało tak: (dane za październik 2014 r.):
A po danych za styczeń 2015 liczba miejsc pracy w tych firmach wygląda już tak (zatrudnienie rośnie już o 1,2 punktu procentowego w skali roku):
Powyższe dane o miejscach pracy są spójne z danymi o bezrobociu, które w listopadzie w skali roku spadało o 1,8 punktu procentowego i wyglądało tak:
A po danych za styczeń 2015 roku bezrobocie w skali roku spada już o 2 punkty procentowe:
Z kolei dynamika wynagrodzeń wyglądała tak (były to dane za październik 2014 roku):
A teraz, po danych za styczeń 2015 roku wygląda już tak:
Takiej dynamiki realnych wynagrodzeń: okolice 5 punktów procentowych w skali roku nie notowaliśmy od… 2008 roku…
Giełda i gospodarka w 2015: zachowanie RPP
W efekcie powyższych danych napływających z gospodarki Rada Polityki Pieniężnej nie obniżała więcej stóp procentowych.
Dlatego też, po spadku inflacji konsumentów CPI w styczniu 2015 roku o minus 1,3 punktu procentowego w skali roku (znacznie mocniej niż oczekiwania, które wynosiły minus 1,1 %), nasz wykres z realnymi stopami procentowymi (dane za styczeń 2015) wygląda tak:
Tak wysokie realne stopy procentowe: prawie 3,5 procent , mieliśmy w Polsce kilkanaście lat temu (ostatnio przez chwilę dziesięć lat temu w 2005 roku).
Giełda i gospodarka w 2015: jakie prognozy?
Najpierw zobaczmy co mówi nam roczna zmiana giełdy:
Zgodnie z zależnościami opisanymi w zakładce DO POBRANIA>>>GIEŁDA A PKB historycznie roczna zmiana giełdy w okolicach zera oznaczała dynamikę PKB w okolicach trzech procent (zaznaczyłem to zieloną linią na wykresie powyżej).
Teza ta wydaje się być jak najbardziej uzasadniona również dla mnie. Na obecny moment (początek 2015 roku) nie widzę powodu aby PKB w Polsce w 2015 roku miałoby być jakoś znacznie lepsze (lub znacznie gorsze).
Moje zdanie w tym zakresie jest takie samo jak było na wiosnę i w wakacje 2014 roku: wiele osób spodziewało się znacznego pogorszenia PKB a nawet kryzysu, a ja nie widziałem sensownych powodów dla takiej tezy.
Podobnie teraz wiele osób zaczyna się spodziewać znacznie lepszego PKB w 2015 roku niż w 2014 roku. Czyli z kolei pesymiści sprzed pół roku stają się teraz optymistami: przegięcie w drugą stronę. Ale ja ponownie nie widzę powodów wspierających taką tezę.
Giełda i gospodarka w 2015: uzasadnienie
- W Polsce w ostatnich latach tak naprawdę nie było i nie ma poważnych reform. JEŻELI CHODZI O GOSPODARKĘ OSTATNIE KILKA LAT TAK NAPRAWDĘ ZOSTAŁY ZMARNOWANE! Nie ma poważnych reform systemu podatkowego, sądowniczego, kodeksu pracy czy też prawdziwych ułatwień dla przedsiębiorców. A to co jest: jest tak naprawdę kosmetycznymi poprawkami. Po prostu polska gospodarka ciągnie na tych trzech procentach w skali roku ale tylko na tyle ją stać w obecnej sytuacji. Bez poważnych reform nie ma co się spodziewać znacznie wyższego wzrostu gospodarczego.
- Wzrostowi gospodarczemu nie sprzyja też pogarszająca się sytuacja demograficzna, a w kolejnych latach pod tym względem będzie tylko gorzej:
Do znudzenia będę przypominał to co pisałem tutaj: Potęga demografii cz.1: Jak bardzo zmieni się Polska w ciągu zaledwie 20 lat?(…)Jak wygląda sytuacja demograficzna Polski w 2012 r.?
Obecna demografia Polski według liczby osób w danym wieku z danego rocznika (pomiędzy czarnymi liniami osoby w wieku produkcyjnym od 18 lat do: kobiety 60 lat, mężczyźni 65).Ten sam wykres, ale pokazany rok urodzenia danego rocznika: Dlaczego Polska ma powyższą strukturę demograficzną? Niestety przez położenie geograficzne…
1. Po prawej stronie wykresu obecne osoby w wieku emerytalnym to osoby, którym udało się przeżyć II Wojnę Światową… czyli urodzone do 1945 roku, w roczniku jest to zaledwie około 250 tyś. osób.
2. Lata po wojnie od 1946 roku do około 1960 to powojenny wyż demograficzny, ale tych osób w danym roczniku jest około 500-600 tyś. czyli dwa razy więcej niż obecnych emerytów..
3. Lata 1960-1975 to niż demograficzny
4. Kolejny wyż demograficzny 1975-1985, w roczniku jest około 600-700 tyś. osób
5. Po lewej stronie wykresu kolejny niż demograficzny od 1985 aż do 2003 (kiedy urodziło się zaledwie 352 tyś. osób, czyli połowa z tego co w szczycie poprzedniego okresu).Podsumowując: obecna liczba emerytów jest znacznie zaniżona i wynika tylko z „efektu II Wojny Światowej”. Po wojnie rodziło się po prostu przez kilkadziesiąt lat dwa/trzy razy więcej osób niż obecnych emerytów…Jak będzie wyglądała demografia Polski w 2035 r. czyli za około 20 lat (liczba osób w danym wieku)?A tutaj pokazałem zmianę w procentach liczby osób w danym wieku pomiędzy 2012 a jaka będzie w 2035 r., (jak kiedyś zrobiłem ten wykres zrobił na mnie spore wrażenie…)To samo ujęcie, ale poniżej zmiana liczby osób w danym wieku pomiędzy 2012 a jaka będzie w 2035 r. też robi wrażenie)Jak widać na powyższych dwóch wykresach:
1. Liczba osób w wieku poniżej 40 lat spadnie o kilkadziesiąt % (z obecnych 20 mln na około 14 mln czyli o około 6 mln !)
2. Liczba osób powyżej 65 roku życia wzrośnie o wysokie kilkadziesiąt % (z obecnych około 5 mln na około 8 mln czyli + 3 mln)
(…) - To w połączeniu z ciągłymi wyjazdami Polaków za granicę rok po roku może doprowadzić do prawdziwej katastrofy o czym szczegółowo pisałem kiedyś w tym artykule: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS
- Dodatkowo wzrostu gospodarczego w 2015 roku nie będą wspierały bardzo wysokie realne stopy procentowe. W efekcie w bankach w 2014 roku cały czas mocno przyrastały lokaty terminowe, co nie jest niczym dziwnym, jeżeli realnie na lokatach można uzyskać naprawdę przyzwoitą stopę zwrotu. Czynnik ten w połączeniu z niepewnością co stanie się na Ukrainie będzie nadal powodował, że ludzie będą oszczędzali na lokatach w banku i bali się zwiększyć konsumpcję.
- Z pozytywnych rzeczy wspierających wzrost gospodarczy w 2015 roku warto zwrócić uwagę na nowe środki z UE, które w znacznie mniejszym stopniu były wykorzystywane w 2014 roku.
Ale z drugiej strony mamy cały czas słabą sytuację na wschodzi Ukrainy co będzie powodowało, że firmy i konsumenci będą się powstrzymywali z wydatkami inwestycyjnymi i konsumpcją. - Zgodnie z cyklem dziesięcioletnim:Bezrobocie w Polsce spadnie do 5% w 2018 roku!? Cykl dziesięcioletni na rynku pracy cały czas mocny powinien być też rynek pracy, bezrobocie powinno nadal spadać i rosnąć wynagrodzenia.
- Jednak z drugiej strony warto pamiętać, że rok 2015 to rok wyborczy. Po wyborach zawsze zaczyna się zaciskanie pasa (a więc to już niedługo). A wzrost wydatków rządowych związany z wyborami jest już w większości za nami co widzieliśmy w rozbiciu struktury PKB w ujęciu kwartalnym.
Może jeszcze trochę w pierwszym czy drugim kwartale 2015 roku ale to już i tak pewnie za późno aby ten impuls przełożył się na gospodarkę a w efekcie wyborcy odczuli to w swoim portfelu. Więc rząd Premier Kopacz już pewnie o to nie dba teraz specjalnie. - PMI mocno się poprawia. Jednak warto tutaj zwrócić uwagę, że istnieje ryzyko, że tak jak PMI nagle się załamał na wiosnę ze względu na strach związany z wydarzeniami na Ukrainie tak teraz mamy do czynienia z odbiciem po tym załamaniu sprzed pół roku/roku. Tak jak już wiele razy pisałem PMI to tylko badanie ankietowe.
Jeżeli tak by było to znowu nie ma co wyciągać wniosków, że nagła poprawa na PMI będzie kontynuowana w całym 2015 roku.
Giełda i gospodarka w 2015: szanse
Co musiałoby się wydarzyć, aby PKB w 2015 roku (i w kolejnych kwartałach) było znacznie lepsze? Szanse:
- Trwała poprawa sytuacji na Ukrainie.
- Znaczne i szybkie obniżki stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej.
- Mocna poprawa w Europie Zachodniej (znaczny wzrost eksportu z Polski).
- Poważne reformy w Polsce dotyczące gospodarki.
Giełda i gospodarka w 2015: zagrożenia
Co musiałoby się wydarzyć aby PKB w Polsce w 2015 roku (i w kolejnych kwartałach) było znacznie gorsze? Ryzyka:
- Zajęcie całej Ukrainy przez Rosję (nie jest to scenariusz bazowy dla mnie).
- Znaczne pogorszenie obecnej sytuacji w Europie Zachodniej.
- Brak dalszej poprawy na rynku pracy i spadku bezrobocia.
- ISM w USA może wskazywać na pogorszenie sytuacji gospodarczej w USA. Jeżeli gospodarka USA mocno by spowolniła, przełożyłoby się to na Europę i na Polskę.
Powyższe czynniki trzeba uważnie obserwować i analizować bo mogą one potencjalnie zmienić. Centralny scenariusz PKB na poziomie trzech punktów procentowych w kolejnych kwartałach. Będę to robił na mojej stronie w kolejnych tygodniach i miesiącach. Podsumowując na ten moment myślę, że Polska gospodarka w 2015 roku urośnie o około 3 procent w skali roku ale nie więcej (i nie mniej).
Jako uzupełnienie rozważań o gospodarce i PKB Polski w 2015 roku warto jeszcze wspomnieć o wpływie
- Osłabienia rubla, pisałem o tym szczegółowo tutaj: Krach na rublu: konsekwencje dla gospodarki, giełdy i złotówki
- Wzrostu kursu franka i jego wpływu na gospodarkę, pisałem o tym szczegółowo tutaj: Wzrost kursu franka i jego wpływ na gospodarkę i giełdę
- Wyborów w Grecji, pisałem o tym szczegółowo tutaj: Wybory w Grecji wygrała SYRIZA: wpływ na gospodarkę europejską i polską
Następny artykuł, czyli druga część, będzie dotyczył, tak jak obiecałem, moich przemyśleń dotyczących giełdy. Ten wpis również będzie bardzo rozbudowany bo jest tutaj sporo rzeczy do przeanalizowania. A wnioski płynące z analizy gospodarki to tylko jeden element układanki.
Giełda i gospodarka w 2015: zakończenie
Jeżeli kogoś interesują moje przemyślenia na temat giełdy, jak ja do tego podchodzę. Konkretne przykłady mojego rozumowania związanego z ruchami indeksów na giełdzie, ale w perspektywie krótkoterminowej, taka próbka mojego podejścia jest opisana w ostatnim artykule tutaj: Giełda wystrzeliła do góry, miałem rację i… nie zarobiłem pieniędzy. Dlaczego? A wy jak sądzicie jak zachowa się giełda i gospodarka w 2015? Piszcie w komentarzach swoje typy z uzasadnieniem.
Uwaga: po paru dniach jak RPP niespodziewanie obniżyła stopy o 50 bipsów, napisałem na ten temat komentarz tutaj: Kto z Rady Polityki Pieniężnej czyta moją stronę? Obniżki stóp procentowych: wpływ na PKB Polski 2015
Natomiast początek drugiej części artykułu, o giełdzie, który ukazał się na mojej stronie dwa tygodnie później, znajduje się poniżej:
Giełda w 2015 roku
W ostatnim wpisie udostępniłem Wam nagranie o rynku nieruchomości: Nagranie online: Od czego zależą ceny nieruchomości?. Jest to jedno z kilku kolejnych nagrań, które pojawią się na mojej stronie w przyszłości.
Z kolei w tym wpisie, po części, dzielę się kilkoma spostrzeżeniami, którymi jeszcze nie dzieliłem się na moim blogu.
Przygotowanie tego wpisu zajęło mi trochę a przez to jest jeszcze dłuższy niż poprzedni. Więc zdecydowanie warto zaparzyć sobie kawę a może nawet zaopatrzyć się w energetyka :-)
Tak naprawdę do oceny roku 2015 dla giełdy teoretycznie wystarczyłyby dwa wykresy…
Co można zauważyć na powyższym wykresie?
Przyszłe zachowanie giełdy zależy od zachowania dynamiki PKB Polski. Jak dynamika PKB jest dobra, giełda rośnie, jak dynamika się pogarsza, giełda ma się gorzej. Innymi słowy aby przewidzieć przyszłe zachowanie giełdy trzeba przewidzieć przyszłą dynamikę PKB.
Mało tego, z kolei jeżeli zobaczymy na historyczny wykres dynamiki PKB i rocznej zmiany giełdy. (WIGu, czyli ile rośnie lub spada giełda w skali roku) Zauważymy, że… dla dynamiki PKB w okolicach trzech punktów procentowych, roczna dynamika giełdy była w skali roku kilka/kilkanaście procent.
(Uwaga: jeżeli ktoś jest tutaj nowy, na temat tej fenomenalnej zależności z poniższego wykresu można przeczytać szczegółową analizę tutaj: zakładka DO POBRANIA>>> GIEŁDA I PKB)I tyle powinna pójść do góry giełda przy założeniu, ze PKB Polski w kolejnych kwartałach będzie na poziomie około trzech punktów procentowych (zgodnie z tym co pisałem w pierwszej części naszych rozważań na temat samej polskiej gospodarki tutaj). Pokazałem to pomarańczową linią poniżej:
Z kolei zielona linia to historyczna zmiana roczna giełdy w okolicach plus dwadzieścia procent (dynamika PKB około cztery punkty procentowe, co jest możliwe w roku 2016 ze względu na obniżki stóp procentowych przez RPP).
Tutaj warto zwrócić uwagę na ważną kwestię: giełda dyskontuje przyszłe PKB, a więc najprawdopodobniej już rok 2016. Tak naprawdę rok 2015 to już trochę historia dla inwestorów. Co będzie w roku 2015 giełda dyskontowała tak naprawdę w roku 2014. Dlatego w poprzednich miesiącach mieliśmy/mamy trend boczny (i roczną zmianę giełdy zero plus):
Giełda w 2015 roku: co jeszcze ciekawego widać na naszych wykresach?
Giełda w skali roku rosła kilkadziesiąt procent, gdy historycznie dynamika PKB była w granicach sześć, siedem procent w skali roku:
Giełda i gospodarka w 2015: kontynuacja powyższego artykułu Giełda w 2015 roku cz.2
➡️ Dziękuję za polecanie mojego bloga, Fanpage bloga i Forum Inwestora Profesjonalnego rodzinie i znajomym! Jest to dla mnie bardzo ważne!
Dziękuję też za korzystanie z moich linków afiliacyjnych na promocyjnych warunkach: Najlepsze IKE/IKZE oraz akcyjny rachunek maklerski + baza wiedzy o IKE oraz IKZE.Nic Was to nie kosztuje a dzięki temu możemy razem promować na większą skalę idee i przemyślenia, którymi dzielę się z Wami na mojej stronie, Fanpage bloga oraz na grupie FB Forum Inwestora Profesjonalnego!
➡️ ️Kluczowe korzyści IKE i IKZE: możesz zyskać tysiące a nawet dziesiątki tysięcy złotych!
Przypominam, że podstawową korzyścią z IKE i IKZE jest brak podatku belki od dywidend, odsetek i zysków z akcji oraz ETFów. Dopóki obracasz środkami w ramach IKE/IKZE, czyli ich nie wypłacisz. Innymi słowy gotówka w postaci podatku, który musisz zapłacić w tym roku i kolejnych, zamiast trafić do fiskusa, może zostać na Twoim rachunku. I możesz nią obracać. Więc zyskujesz nawet, jeżeli wypłacisz środki przed emeryturą. Takie korzyści podatkowe mogą iść w tysiące a nawet dziesiątki tysięcy złotych!
Oczywiście zyskujesz szczególnie dużo, jeżeli dotrzymasz IKE/IKZE do odpowiednio 60/65 lat. Ale jest to tylko opcja, bo jak napisałem powyżej, IKE i IKZE opłaca się już w perspektywie kilku lat.
Mało tego. W kontekście jeszcze lepszego rozumienia IKE i IKZE, przypominam, że szczególnie opłaca się IKZE bo ma dodatkowe korzyści o których mało kto wie. IKZE jest mega opłacalne bo umożliwia niepłacenie podatku belki przed emeryturą a do tego jest kwota wolna od podatku 30 tysięcy! Zobacz wpisy w ramach cyklu edukacyjnego: „Narzędzie / case study w Excel. Umowa o pracę oraz działalność gospodarcza/samozatrudniony: co wybrać IKE czy IKZE?" Kliknij w grafikę poniżej aby przejść do cyklu analiz i narzędzi w Excel:
Jeżeli chcesz założyć rachunek maklerski, też IKE/IKZE, gdzie możesz inwestować też w akcje i ETFy zagraniczne: giełda, obligacje, złoto, surowce itd., możesz skorzystać z mojego linku afiliacyjnego. Zyskasz promocyjną prowizję + możliwość bezpłatnej rejestracji na walnych + bezpłatny dostęp do wyboru: 1) książka online/szkolenie z inwestowania 2) lub drugi poziom kursu Excel w finansach. Praktyczne wykorzystanie wiedzy inwestora. To naprawdę wartościowa wiedza!
Szczegółowy opis warunków promocji oraz 10 zalet oferty (szczególnie warto zwrócić uwagę na rewelacyjny performance akcyjnego portfela miesięcznego) + lista często zadawanych pytań + jeżeli masz jakiekolwiek pytania, sporo wątpliwości zostało rozwianych w analizie oraz stu kilkudziesięciu komentarzach moich czytelników pod tym wpisem: Najlepsze IKE/IKZE oraz akcyjny rachunek maklerski + baza wiedzy o IKE oraz IKZE. Jeżeli nadal masz pytania, napisz komentarz pod powyższym wpisem lub maila (u góry strony) albo wyślij wiadomość na Messengera. Chętnie pomogę!
Mój link afiliacyjny: kliknij tutaj
(wszystko robi się sprawnie online)
Promocyjne warunki uzyskasz również, jeżeli skorzystasz z mojego linku afiliacyjnego otwierając w ramach umowy ramowej IKE/IKZE. Następnie złożysz dyspozycję wypłaty transferowej dla Twojego IKE lub IKZE lub obu: IKE i IKZE (przeniesiesz jeden rachunek lub dwa rachunki do DM BOŚ).
Uwaga! Środki z IKE i IKZE możesz wypłacić w każdej chwili. Nie musisz też kupować akcji i ETFów aby wykorzystać limity na ten rok.
Trzeba tylko wpłacić środki bo inaczej limity przepadną bezpowrotnie. Możesz kupić akcje, obligacje i ETFy kiedy tylko zechcesz. Ważne aby środki zostały zaksięgowane na IKZE i IKE. Możesz też wypłacić środki w każdej chwili bo to rachunek maklerski jak każdy inny tylko ma korzyści podatkowe.
Osoby na działalności gospodarczej, po zmianach też na ryczałcie: zgłoś wyższy limit IKZE!
Co ciekawe osoby na działalności gospodarczej na podatku liniowym i ryczałcie, wypłacając środki do 30 tysięcy złotych kwoty wolnej, nawet przed emeryturą i prowadząc działalność gospodarczą, nie będą musiały oddawać fiskusowi otrzymanego podatku czy płacić podatku belki od zysków. Zgodnie z ustawą wpłata na IKZE jest odpisywana od podstawy opodatkowania według 19% lub stawki ryczałtu. Natomiast wypłata jest rozliczana według skali podatkowej, nie liniowej czy ryczałtowej: => 0 zł kwota wolna 30 tysięcy zł => 12% powyżej kwoty wolnej do 120 tys. zł => 32% powyżej 120 tysięcy zł.
Uwaga: ważna informacja w kontekście IKZE w DM BOŚ. Osoba prowadząca działalność, też ryczałt, może otworzyć „zwykły” rachunek (nie na działalność gospodarczą), bez konieczności rejestracji nr LEI. Złóż wniosek rejestracyjny jako osoba fizyczna. Oświadczenie o zwiększeniu limitu wpłat będzie dostępne we wniosku o otwarcie IKZE. Jeżeli masz już IKZE i chcesz zwiększyć limit wpłat bo masz działalność gospodarczą. Oświadczenie składa się elektronicznie z poziomu rachunku IKZE: zakładka [Dyspozycje] => [Inne] => [Oświadczenie o limicie wpłat na IKZE].
Dołącz do 14 798 subskrybentów newslettera: otrzymasz wiele wartościowych rzeczy do pobrania! Między innymi ale to nie wszystko:
➡️ >>> Moje 8 ebooków na temat inwestowania i gospodarki: kliknij tutaj <<<
➡️ Różne dane w pliku Excel z ciekawymi wykresami: używam ich do analiz na blogu
➡️ Spis najważniejszych zagadnień opracowanych na blogu: prowadzę go od 2007 roku!
➡️ Narzędzia w Excel oraz dostęp do kursu poziom 1: "Excel w finansach. Praktyczne wykorzystanie wiedzy inwestora"
➡️ Wybrane nagrania online: moje spostrzeżenia na temat inwestowania
Na koniec mam do Was ogromny i mega ważny apel!
Rozmawiajcie ze znajomymi na tematy ważne dla Polski, szczególnie te związane z inwestowaniem i gospodarką. Merytoryczna dyskusja to klucz do sukcesu Polski, mocnego wzrostu wynagrodzeń i powrotu kilku mln osób z emigracji! Zgodnie z analizą i grafiką z 2012 roku: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS